miércoles, 8 de mayo de 2013

Saudosismo adoptado

Creo que o mellor comezo para esta entrada sería cun par de definicións:

Cultura: valores, ideas, actitudes, símbolos, modo de vida e coñecementos que dan forma ao comportamento humano e son transmitidos de xeración en xeración 

Saudade: sentimento afectivo próximo á melancolía, estimulado pola distancia temporal ou espacial a algo amado e que implica o desexo de resolver esa distancia. A menudo conleva o coñecemento de que aquilo que se extraña quizáis nunca volverá

Porqué comezo dunha forma tan directa, pesada e formal, e incluso incoherente:  ás veces, palabras como cultura, empregadas con frecuencia no noso vocabulario, pero que en realidade non coñecemos con exactitude todos os termos que engloban, non sabemos ata onde abarca como palabra. 
No caso de saudade, é ao contrario, víame incapaz de achegarvos nin tan sequera unha mínima parte de tanto que significa, é case unha palabra "metafísica", "espiritual", "intanxible", polo tanto recurrín á nosa amada Wikipedia, pero encontreime con un montón de parágrafos sen sentido e pouco atractivos, falándome da súa etimoloxía e pasado.
 Intentarei pois que sintades a saudade.

¿Porqué saudade? Curiosamente é de orixe portugués (prometín non contar etimoloxías e historia, vouno cumprir, tranquilos), sen embargo por vecindade pronto a adoptamos nós ao noso vocabulario, e polo tanto á nosa cultura, é máis, fixémola máis que nosa, para proba, a máxima personificación da eterna saudade: Rosalía de Castro.


Yo no sé que busco eternamente
En la tierra, en el aire y en el cielo;
Yo no sé lo que busco, pero es algo
Que perdí no sé cuando y que no encuentro
Aún cuando sueñe que invisible habita
En todo cuanto toco y cuanto veo.
Felicidad no he de volver hallarte en
La tierra, en el aire ni en cielo,
¡Aún cuando sé que existes
Y no eres vano sueño!



Airiños, airiños, aires,
airiños de mi tierra;
airiños, airitos, aires,
airiños, llevadme a ella.
Sin ella vivir no puedo,
no puedo vivir contenta;
que adonde quiera que vaya,
me cubre una sombra espesa.
Me cubre una espesa nube,
tan preñada de tormentas,
tan de soledad preñada,
que mi vida envenena

Saudade é o que se sinte despois de ler a Rosalía. ¿Sentídela xa?
Neste caso é a propia escritoria quen reflexa nas súas obras o seu sentimento, pero noutros casos, e sobretodo en literatura, relácionase co pasado emigratorio (e quizáis agora outra vez presente, por desgraza).
 Castelao é un bo exemplo de quen quixo dárlles ánimo ás persoas afastadas de Galicia, esa nostalxia, a súa saudade, inquedanza.
Non sei se xa estades un pouco máis preto de poder experimentar a saudade, porque diso se trata, non de definilo, senón de experimentalo. É tan persoal e difícil de establecer uns límites universais, válidos para cada persoa.
Nin eu, nin Rosalía, nin Castelao, somos os únicos que nos empeñamos en transmitila, de definila.
Un cineasta brasileño, polo tanto un pouco irmán de este misterioso sentimento, o define así:

Agarrarse el dedo con una puerta duele.
Golpearse la cara contra el suelo, duele.
Torcerse el tobillo, duele.
Una bofetada, un puntapié, duelen.

Duele golpearse la cabeza con el borde de la mesa, duele morderse la lengua  y piedras en los riñones también duelen.
Pero lo que mas duele es la saudade.

Saudade de un hermano que vive lejos.

Saudade de un recuerdo  de la infancia.

Saudade del gusto de una fruta que no se encuentra más.

Saudade del padre que murió, del amigo imaginario que nunca existió...

Saudade de una ciudad.

Saudade de nosotros mismos, cuando vemos que el tiempo no nos perdona.
Cuando el amor de uno acaba, o se torna menor, al otro le sobra una saudade que nadie sabe como detener.

Saudade es básicamente no saber.
No saber que hacer con los días que son más largos, no saber como encontrar tareas que detengan el pensamiento, no saber como frenar las lágrimas al escuchar esa música, no saber como vencer el dolor de un silencio...
Saudade es esto que sentí mientras estaba escribiendo y lo que vos, probablemente, estés sintiendo ahora después de leer...

'En alguna otra vida, debemos haber hecho algo muy grave para sentir tanta saudade...'


Escollín a saudade como sentimento dun pobo, do pobo galego.
Sí, creo que o sitio onde vivan determinadas xentes poden determinalas ata o punto sentimental ou emocional, sexa por acontecementos históricos, tratamento á súa raza, costumes ancenstrais, idiomas, modos de vivir... En definitiva, a súa cultura, e o sentimento (¿porqué non?) tamén forma parte da cultura.

Despois de este manual de sentimentos, probade vós: ¿Onde está a vosa a saudade?
A miña está nestas imaxes:





  




 









 





 
 
















  
Empezade por rebuscar entre os albúms de fotos, poñede esas cancións, ou esa película, recordade...Entón cando vos sintades así, de esa forma tan peculirar, sentiredes o sentimento dun pobo


Nota: todas las fotos son de elaboración propia

No hay comentarios:

Publicar un comentario