Dous días na
procura de información. Unha noite e unha tardiña. Poucas horas, admítoo, unha
vez que atopei xustamente o que andaba a buscar. Xornais dixitais, noticias
antigas, hemeroteca, un vídeo que atopei perdido por Youtube, e coma non, a
Wikipedia. Xa tiña documentación. Tíñao todo organizado.
Durmín tranquila.
Espertei.
Esquecíaseme
algo.
O máis
importante. Saber se era certa ou non a razón pola que recompilei as máis de 10
de follas na documentación anterior. Ía a comezar a escribir un relato que non
sabía se era de todo certo ou non. Collín o móbil, non foi nada distinto a un
espertar normal, todos o collemos ó espertar, non o neguedes, o Twitter e o
Whatsapp téñennos máis ganados cos berros dos nosos pais para erguernos.
Pai, ese era o
dato que se me esquecera á noitiña. Pregunteille. Era verdade, era. Non soñara
eu tal cousa. Mais aínda así el mesmo dubidada nalgúns detalles. “Ofu, eso fue
hace 20 años” A primeira resposta, non mo negara, co cal o percance fora un
feito verídico. Xa o porque, se antes ou despois, non se tiña moi claro, per
conseguiuse coa información que eu lle ía dando, máis a que el me contrastaba.
Historias que eu xa tiña escoitado nas comidas do Nadal; ría, pero non cría que
foran verdade, e que nin sequera o parecen. Eran contos surrealistas e absurdos
dabondo, xa non so para estar na historia da miña familia, senón para ser
noticias tan determinantes. Sempre crin que era unha anécdota máis levada ós extremos
da actualidade policial, mesturada cunha incógnita familiar. Nada máis.
Enganábame a min mesmo. Vai ser que a miña familia agocha máis segredos dos que
eu penso, e incluso dos que pensan os meus avós. Todo é investigar. Algún día
farei unha exploración a fondo no pasado da miña familia, non a todo correr
coma isto e cunha información duns cantos días.
A anécdota deixa
de selo cando o conto incluso sae nos xornais. Cando a familia desa historia é
outra, cando entran en acción palabras que por mágoa todos nós coñecemos, por
moitos significados distintos que lles poidamos outorgar. Cando os
significantes teñen, non significados distintos, interpretacións diferentes,
para cada unha das distintas partes, distintas “familias”, non no seu sentido
xeneralizado. Formas diferentes de ver o mundo, unha realidade común a todos.
Aceptacións distintas para GRUPO
TERRORISTA, ACCIÓN TERRORISTA e ATENTAR. Non terán para nós unha
definición común, esquecendo o que nos di o dicionario, cada un, cada familia,
pode ter unha interpretación diferenciada. Para a maioría de nós, supoño, o
significado, contexto ó que asociamos eses termos lévannos ós efectos do MEDO e TERROR; para os que o producen ás veces non chega a ser máis ca a
súa forma peculiar e inmediata de levar a cabo unha defensa, unha RESOLUCIÓN DOS SEUS IDEAIS, que non
comparten as demáis familias.
E así é coma
comeza o meu descubrimento. Cunha familia e os seus atentados, e coa miña
familia e as súas historias descoñecidas.
O meu
descubrimento comeza cando comentei na casa que tiña que facer algo relacionado
coa memoria histórica. Nin unha soa idea tiven ata que miña nai comentou “Lo
del atentado en Jubia”. Atentado en
Jubia? Un atentado a 15 minutos da miña casa? Cando? Como? Quen? Por que? Pregunteille
á miña nai todo o que puidera saber sobre ese acontecemento, pero nada, a
memoria falla. Só tiña unhas cantas ideas: fora na década dos 90, explosivos en
torres de luz de Fenosa, cando só era Fenosa, dicíase que fora o Exército Guerrilheiro do Povo Galego Ceive, un
amigo da miña nai estivera no sindicato CXTG e sabía que xente del chegara a formar
parte da organización EGPGC, o meu pai fora parado na autoestrada pola garda
civil, unha dirixente do comando tiña o noso mesmo apelido… A partir de aquí comecei
a investigar algo máis sobre EGPG, xa que a información que tiña era moi difusa
e non era quen de relacionala coa anécdota familiar.
Unha actividade
dende 1987 ata 1991, Antón Arias Curto, Manuel Chao Dobarro
coma líderes da organización… O primeiro contacto coa privilexiada Wikipedia
non foi moi claro, seguía sen saber exactamente que clase de grupo eran. Tiña tantas
incógnitas esa familia, e eu quería resolver a incógnita que o meu peculiar e
secreto descubrimento familiar creara. Saber a maiores tamén que eran un grupo
terrorista que pretendía conseguir a independencia de Galicia non me resolvía
moita cousa… O adxectivo “terrorista” e “grupo armado” xustificaban a
concordancia cos seus actos, non os actos en si mesmo. Aínda así eu non estou a
contar isto para xustificar ou non accións agresivas e violentas de colectivos
armados, contra civís ou opresores, eu só quero resolver, fundamentar, máis
ben, un chisquiño do misterio da anécdota. Íase formando pouco a pouco, collendo forma,
pero non era dabondo para resolver o feito do que eu dubida.
Non tiña moi
claro, nin agora, se membros do CXTG formaran logo parte do colectivo, quizás o
amigo da miña nai o estivera a confundir con Galiza- Ceive, e fora ó contrario;
partidarios de Galiza- Ceive radicalizáronse no EGPGC. De todas formas iso non era
o que me importaba. Os seus integrantes non me procuraban a información que eu
necesitaba para resolver o meu dilema. Minto. Un integrante soamente, unha
integrante, para ser correcta. A “prima de mi padre que estaba por el monte”. Iso
é o que necesitaba saber, se o de “prima” era unha simple tomadura de pelo ou
era verdade. O de “que estaba por el monte” é obvio se entendes que escapaba
dunha detención e condena.
Creo que xa vai sendo
hora de explicar a que veñen todos os parágrafos anteriores, por se queda algún
cabo solto para vós.
Meu pai moitas veces
ten comentado cando sae algún tema relacionado co terrorismo e Galicia o tema da
“súa curmá”. “Como mi prima que escapaba por el monte!” Curmá no sentido
adaptado do termo, familiar directo, filla dos teus tíos… familiar destes dos
que apenas sabes que existen… ou prima coma se fora unha tipa calquera? Tantas interpretacións
que eu nin atendendo ó ton da voz, nin ó humor, era capaz de entender.
Ó buscar ideas
relacionadas coa memoria histórica, atopei coa miña nai, coma xa dixen antes,
este tema. Esa incógnita. Relacionar dalgunha forma máis concreta a relación do
meu pai co EGPGC, do que ó principio non nos acordabamos. A conexión grazas á
internet e ó Whatsapp non levou moito tempo: información e corroboración con
detalles dun dos protagonistas da miña parte da historia.
Todo comeza cando
meu pai é parado na autoestrada pola garda civil no 1989 polo seu apelido. Veña,
douvos permiso para que vos riades, isto é unha especie de crónica dun descubrimento
familiar, pero podédelo converter nun show de risas interiores cando vos diga o
apelido. PORCA. Si, moita risa, ride. Se parastes seguide lendo. Ese apelido
era o mesmo que levaba unha fuxida. A curmá. O meu cabo solto. O que non sabía
se era polo atentado contra as torres de luz de Fenosa en setembro do 1991, co que comezara a miña investigación, ou o co asasinato
dun garda civil en Irixoa. Tiña noticias dos dous feitos… “MÁS DE 300000 PERSONAS AFECTADAS POR EL APAGÓN EN EL NORTE DE LA
PROVINCIA DE CORUÑA…ATENTADO CONTRA DOS TORRETAS APROVECHANDO LA HUELGA DE
FENOSA…LAS SOSPECHAS APUNTAN AL EXÉRCITO GUERRILLEIRO…” ou “El ex guerrilheiro juzgado por matar a un
guardia civil dice que disparó «a ciegas»… La vista por el atentado de Irixoa
se celebra en la Audiencia Nacional con diez años de retraso… Manuel Quintáns
se enfrenta a una petición fiscal de 82 años de cárcel y ya ha cumplido 8”
ou, a clave do misterio, o que rescatei da memoria familiar, o que podería usar
cando meu pai fale da “súa curmá… o nome… JOSEFA RODRÍGUEZ PORCA, certo, o mesmo apelido… “Negó
ayer su pertenencia al Exército Guerrilleiro do Pobo Galego Ceibe en el juicio
seguido contra ella en la Audiencia Nacional como presunta autora de la
colocación de un coche bomba junto a la comisaría de policía de Orense, el 6 de
junio de 1988, que causó lesiones a un agente… Josefa Rodríguez Porca,
militante del Exército Guerrilheiro do Pobo Galego Ceibe (EGPGC), fue condenada
por participar en un atentado en Irixoa (A Coruña)
contra una patrulla de la Guardia Civil en el año 1989, en el que uno de los
agentes murió y otro resultó herido”…
Quedou a
anécdota, e agora eu descubrín pola miña conta un anaco da historia, un chisco
da memoria histórica, unha peza da historia da que eu formo parte polos dilemas
que levou o meu apelido, que une á miña familia tan indirectamente cunha
organización terrorista, xa desarticulada dende fai anos.
Ou directamente
pero “descoñecidamente”, porque meu avó é de Miño, e meu pai díxome que esa
muller era de Miño… Quen sabe, o mellor tanto falar da prima que andaba polo
monte, e será da familia e todo…
Quen sabe… Canto
xogo pode dar agora o meu apelido…
No hay comentarios:
Publicar un comentario