1939

Nesta entrada quero contar unha experiencia persoal da vida do meu bisavó en forma de relato. Aquí deixo unha foto do meu bisavó Cipriano Piñón natural do rural municipio de Moeche o cal xeolocalizo a continuación.

Ver mapa más grande A nosa historia comeza na posguerra arredor do ano 1938, meu bisavó era un home do rural traballaba no campo e coidaba dalgún porco que tiña,tamén rexentaba unha taberna en moeche coa miña bisavóa, como podedes comprobar era o típico campesiño da época. Sen embargo era un home con inquietudes e unha ideoloxía republicana ben marcada e naquel tempo dedicábase a esconder na súa taberna a moitos escapados republicanos que andaban nos montes, a miña bisavóa repetíalle unha e outra vez "Cipriano non podes deixar pasar ó bar a esa xente vamos ter problemas, tes unha filla" pero él non fixo caso e moi fiel ás súas ideas continuou deixandoos pasar e pouco a pouco foi entablando máis camaradería con eles cos cales aprendeu a ler e escribir e xuntos pasaban as noites falando do país e imaxinando épocas mellores nas que serían os franquistas os que escaparían polos montes. Pasou o tempo e a guardia civil seguía sen aparecer pola vella taberna de Moeche, "pouco durará, o sabe todo o mundo" pensaba a muller de Cipriano. Na tabena ia a tomar unha cunca de viño e mais unha tapa de queixo cada mañá un "señorito" de San Saturniño o cal tiña fama de argalleiro e aproveitado. Un día este "señorito" ó pechar a taberna quixo chantaxear a Cipriano, se non lle pagaba unha cantidade de diñeiro contaríalle todo á Guardia Civil enton él e máis os camaradas republicanos serían fusilados. O taberneiro negouse rotundamente, non estaba disposto a someterse nin a venderse a niguén, e foi agarrado pola miña bisavóa para non darlle ao "señorito" a tunda da súa vida, "ves o que fixeches, vaino saber a Guardia Civil saca a esa xente de akí". Tras estar varios meses sen esconder a ninguén baixo a guardia unha noite e a policía interrompeu de súpeto unha reunión clandestina, Cipriano consegui a tempo dirixir polo camiño de atrás da taberna aos republicanos por onde conseguiron escapar mentres o seu irmán distraía na casa á policía golpeándoos con ferramentas do campo. O curmán do meu bisavó foi fusilado por opoñer resistencia violenta contra a autoridade, Cipriano tivo algo máis de sorte e pasou uns anos no cárcere e puido vivir moitos anos máis, nesta foto o temos con 80 anos ó carón de meu pai. Este pequeno acto de rebeldía de estes dous homes escondendo e protexendo a unhas persóas de ser asasinadas significou moitos para os veciños do lugar os cales moitas non foran capaces de romper esa sumisión e a partir do sucedido con estes dous irmáns cambiaron moitas das súas perspectivas.